Absintalsem (Artemisia absinthium)

Samenvatting
Absintalsem is een kruidachtige plant die vooral bekend is vanwege de aanwezigheid van de stof thujon. Deze plant wordt vaak gebruikt in kruidenmengsels, likeuren en thee. Daarnaast staat absintalsem bekend om zijn vermogen om de spijsvertering te stimuleren en de eetlust te bevorderen. Mogelijk heeft het ook antibacteriële en ontstekingsremmende eigenschappen.

Wat is Absintalsem (Artemisia absinthium)?

Absintalsem, ook bekend onder de wetenschappelijke naam Artemisia absinthium, is een kruidachtige plant die van nature voorkomt in Europa, Azië en Noord-Afrika. De plant bevat diverse bittere stoffen zoals absintine en anabsintine, die bijdragen aan de karakteristieke eigenschappen van het kruid.

In de traditionele geneeskunde wordt absintalsem al eeuwenlang ingezet voor uiteenlopende doeleinden. Het kruid wordt gewaardeerd om zijn vermogen om de eetlust op te wekken, de spijsvertering te bevorderen en milde maagklachten te verlichten. Daarnaast wordt het soms verwerkt in kruidenmengsels, likeuren en thee, vanwege zijn bijzondere smaak en eigenschappen.

Werking van Absintalsem (Artemisia absinthium)

Algemene Informatie

Absintalsem is een geurige struik waarvan met name de bovengrondse delen worden gebruikt vanwege hun waardevolle inhoudsstoffen. De plant bevat een essentiële olie met een concentratie van 0,2% tot 1,7%. Deze olie is rijk aan thujon, dat verantwoordelijk is voor de toxiciteit van absintalsem. Thujon bestaat voor 70% tot 90% uit bèta-thujon en voor 10% tot 30% uit alfa-thujon, waarbij alfa-thujon de giftigere variant is. Naast thujon bevat absintalsem ook andere bioactieve stoffen zoals absinthin, anabsinthin, artabsin, harsen en verschillende organische zuren.

Antibacteriële Effecten

Laboratoriumonderzoek heeft aangetoond dat het methanolextract van de bovengrondse delen van absintalsem antibacteriële eigenschappen bezit. Dit extract is effectief gebleken tegen bacteriën zoals Staphylococcus aureus en Escherichia coli, die verantwoordelijk zijn voor verschillende infecties.

Ontstekingsremmende Effecten

Absintalsemextract wordt onderzocht vanwege zijn ontstekingsremmende eigenschappen, met name in verband met de ziekte van Crohn. Studies tonen aan dat het extract de niveaus van de ontstekingsbevorderende cytokine, tumor necrosis factor (TNF)-1, kan verlagen, zowel in laboratoriummodellen als in menselijk onderzoek. Dit suggereert dat absintalsem mogelijk nuttig kan zijn bij het verminderen van ontstekingen in het lichaam.

Effecten op Cannabinoïdereceptoren

De chemische structuur van thujon vertoont overeenkomsten met delta-9 tetrahydrocannabinol (THC), de psychoactieve stof in marihuana. Ondanks deze gelijkenis heeft thujon een lage affiniteit voor de cannabinoïdereceptor, wat betekent dat de effecten ervan op deze receptoren beperkt zijn.

Effecten op het Zenuwstelsel

Thujon stimuleert het centrale zenuwstelsel en kan epileptische aanvallen uitlokken. Zowel alfa- als bèta-thujon blokkeren de gamma-aminoboterzuur (GABA)-kanalen, wat waarschijnlijk bijdraagt aan hun convulsieve werking.

Beschermende Werking voor de Lever

Onderzoek wijst erop dat een waterig methanolextract van absintalsem de lever kan beschermen tegen schade veroorzaakt door paracetamol. Dit extract lijkt de vorming van schadelijke stoffen te voorkomen die ontstaan bij de afbraak van paracetamol, wat suggereert dat absintalsem een potentiële rol kan spelen in het voorkomen van leverbeschadiging.

Effecten op Porfyrinen

Alfa-thujon kan de productie van porfyrinen verhogen, wat de giftigheid van deze stof kan versterken, vooral bij patiënten met onderliggende aandoeningen in de synthese van hepatische heem. Dit benadrukt de noodzaak van voorzichtigheid bij het gebruik van absintalsem bij personen met dergelijke gezondheidsproblemen.

Veiligheid van Absintalsem (Artemisia absinthium)

Algemeen Veiligheidsprofiel

Absintalsem wordt over het algemeen als veilig beschouwd wanneer het oraal wordt ingenomen in de hoeveelheden die normaal in voedingsmiddelen voorkomen. Het kruid wordt vaak gebruikt in producten zoals bitters, vermouth, absint en andere voedsel- en drankproducten. In de Verenigde Staten hebben absintalsemproducten die vrij zijn van thujon de status ‘Algemeen erkend als veilig’ (Generally Recognized As Safe, GRAS) voor gebruik in voedingsmiddelen. Echter, producten die thujon bevatten, kunnen potentieel onveilig zijn.

In Europese landen wordt absintalsem opgenomen in de farmacopee, het officiële handboek voor geneesmiddelen. Hoewel het gebruik van absintalsem na een periode van verbod weer is toegestaan in de Europese Unie, mogen dranken geen hogere concentraties van thujon bevatten dan 35 mg/kg.

Interacties

Geneesmiddelen: Absintalsem kan mogelijk de effecten van anti-epileptica beïnvloeden vanwege de convulsieve effecten van thujon. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op epileptische aanvallen, vooral bij mensen die al gevoelig zijn voor dergelijke aandoeningen.

Supplementen en Kruiden: Het gelijktijdig gebruik van absintalsem met andere kruiden die thujon bevatten kan het risico op thujon-toxiciteit verhogen. Dit kan leiden tot nadelige gezondheidseffecten, vooral bij langdurig gebruik.

Ziekten:

• Kruisallergie: Personen die gevoelig zijn voor planten uit de Asteraceae/Compositae-familie, zoals ambrosia, chrysanten, goudsbloemen en madeliefjes, kunnen mogelijk een allergische reactie ontwikkelen bij het gebruik van absintalsemolie.
• Nierziekte: Er zijn gevallen bekend waarbij inname van absintalsemolie heeft geleid tot nierfalen. Het is daarom raadzaam om voorzichtig te zijn bij het gebruik van absintalsem als je nierproblemen hebt.
• Porfyrie: Alfa-thujon, een bestanddeel van absintalsemolie, kan de productie van porfyrinen verhogen. Dit maakt het gebruik van absintalsem risicovol voor mensen met een aangeboren afwijking in de synthese van heem, zoals porfyrie.
• Epilepsie: Vanwege het thujon-gehalte, dat aanvallen kan veroorzaken, wordt het gebruik van absintalsem sterk afgeraden voor mensen met epilepsie.

Dosering

Er is beperkt wetenschappelijk onderzoek beschikbaar over de juiste dosering van absintalsem voor oraal gebruik bij volwassenen. Daarom zijn er geen standaard aanbevolen doseringen vastgesteld. Vanwege de mogelijke toxiciteit van thujon is het belangrijk om absintalsem met voorzichtigheid te gebruiken en niet in grote hoeveelheden in te nemen zonder deskundig advies.

Wat is Thujon?

Thujon is een natuurlijke verbinding die voorkomt in verschillende planten, waaronder absintalsem (Artemisia absinthium), salie, en sommige soorten thuja. Het is een monoterpeen met een bittere smaak en staat vooral bekend om zijn aanwezigheid in absint, een sterke alcoholische drank die traditioneel wordt gemaakt met absintalsem, anijs en venkel.

Er zijn twee isomeren van thujon: alfa-thujon en bèta-thujon. Alfa-thujon is de giftigere variant en is verantwoordelijk voor een groot deel van de toxiciteit van de stof. Thujon heeft neurotoxische eigenschappen en kan in hoge concentraties schadelijk zijn voor het centrale zenuwstelsel. Het werkt door het blokkeren van de gamma-aminoboterzuur (GABA)-receptoren in de hersenen, wat kan leiden tot convulsies en andere neurologische effecten, zoals epileptische aanvallen.

Historisch gezien werd thujon beschouwd als de psychoactieve component in absint, verantwoordelijk voor de hallucinogene en stimulerende effecten die absint in de 19e en vroege 20e eeuw een beruchte reputatie gaven. Moderne onderzoeken hebben echter aangetoond dat de concentraties van thujon in commerciële absint meestal te laag zijn om dergelijke effecten te veroorzaken.

Vanwege de potentiële toxiciteit zijn er wettelijke limieten vastgesteld voor de hoeveelheid thujon die in voedsel- en drankproducten aanwezig mag zijn, zoals 35 mg/kg in dranken in de Europese Unie en 10 mg/kg in de Verenigde Staten.

Wat is Absint?

Absint is een sterk alcoholische drank die traditioneel wordt gemaakt van een mix van kruiden, waaronder absintalsem (Artemisia absinthium), anijs en venkel. Het heeft een karakteristieke groene kleur, die het de bijnaam “de groene fee” (la fée verte) heeft opgeleverd. De drank bevat meestal tussen de 45% en 74% alcohol per volume, wat het een van de sterkere alcoholische dranken maakt.

De Geschiedenis van Absint

Absint werd voor het eerst geproduceerd in de late 18e eeuw en werd bijzonder populair in het 19e-eeuwse Frankrijk, vooral onder kunstenaars en schrijvers zoals Vincent van Gogh, Henri de Toulouse-Lautrec en Oscar Wilde. Het stond bekend om zijn vermeende hallucinogene effecten, die werden toegeschreven aan het thujon-gehalte in absintalsem.

Bereiding en Consumptie

Absint wordt meestal niet puur gedronken vanwege het hoge alcoholgehalte en de intense smaak. Een traditionele manier om absint te drinken, is door het te verdunnen met koud water. Dit wordt vaak gedaan door water langzaam over een suikerklontje te gieten dat op een speciale absintlepel ligt, die op het glas is geplaatst. Het water zorgt ervoor dat de essentiële oliën in de absint neerslaan, wat de drank troebel maakt en een opaalachtige kleur geeft.

Wettelijke Status

Vanwege zorgen over de gezondheidseffecten van thujon werd absint in de vroege 20e eeuw in veel landen verboden. Echter, moderne studies hebben aangetoond dat de concentraties thujon in absint meestal te laag zijn om hallucinogene effecten te veroorzaken. Daarom zijn deze verboden in veel landen opgeheven, onder de voorwaarde dat absint voldoet aan strikte limieten voor thujon-gehaltes.